اعتماد به نفس، باوری است که به خودمان داریم. در مورد بعضی موارد ممکن است، بیشتر به خودمان باور و اعتماد داشته باشیم و در مورد بعضی مهارت‌ها و توانایی‌ها، این باور کمتر باشد. اما اگر بخواهیم واضح تر در موردش بدانیم، اعتماد به نفس یک حس کلی در مورد توانایی‌ها و مهارت‌هایمان است. سطح مناسبی از اعتماد به نفس، کمک می‌کند که زندگی شخصی و حرفه ای را بهتر مدیریت کنیم. با رشد این باور، رشد بیشتری در شغل و تحصیلات خواهیم داشت. پیگیری اهداف با اعتماد به نفس بالاتر، خیلی سریع تر از حالت معمولی است. این ویژگی در ورزشکاران هم به وضوح دیده می‌شود.

تجربه نشان داده است که بدون اعتماد به نفس، هدفگذاری و برنامه ریزی به جایی نمی‌رسد. شاید برای کسی که به خودش باور دارد، انجام دادن یک برنامه روزانه کار ساده ای باشد، اما برای آدمی که باور به خودش را از دست داده است، دیگر مسئله به این سادگی نیست. او باید تلاش بیشتری بکند تا کارهای ساده تر را انجام بدهد. در نتیجه بیشتر خسته می‌شود، فشار بیشتری تحمل می‌کند و زودتر کم می‌آورد. وضعیتی که شاید همین الان با آن دست و پنجه نرم می‌کنید.

بالا بردن اعتماد به نفس

خبر بد در مورد اعتماد به نفس این است که با سطح پایینی از آن نمی‌توانیم خیلی موفق باشیم. یعنی بعد از مدتی، اهدافمان را پیگیری نمی‌کنیم، دست از تلاش برمی داریم، مسیرها را نیمه کاره می‌گذاریم و به جایی نمی‌رسیم.  خبر خوب این است که اعتماد به نفس را می‌شود تقویت کرد و به هدف‌های زندگی مان برسیم.

مطالعاتی که انجام شده است، نشان می‌دهد که رفتارهای روزانه مان در بالا و پایین شدن سطح آن تاثیرگذارند. خبر خوب این است که اعتماد به نفس با تلاش کردن روزانه، به مرور بالا می‌رود. طبیعی است که در ابتدا درگیر مقایسه خودمان با دیگران بشویم، اما به مرور تنها رقیب خودمان می‌شویم و سعی می‌کنیم فقط از دیروزی که گذراندیم بهتر بشویم.

اگر یاد بگیریم که برای رقابت، آدم دیروز بهترین گزینه است، وارد مسابقه ای سالم و پر از پیشرفت می‌شویم. اگر هر روز با دیگران مقایسه می‌شویم و حس بد می‌گیریم، حداقل خودمان به این حس بد دامن نزنیم.

حسادت دشمن اعتماد به نفس

تحقیقی در سال 2018 در مورد تفاوت‌های شخصیت و ویژگی‌ها انجام شد که نشان داد رابطه مستقیمی بین کاهش اعتماد به نفس و حسادت وجود دارد. کسانی که با دیدن موفقیت دیگران، حسادتشان گل می‌کند، احساس بدتری نسبت به خودشان دارند و دشمن اعتماد به نفس خودشان هستند. مسابقه دادن در یک زمین اشتباه، حتماً باعث شکست می‌شود.

حسادت از مقایسه کردن خودمان با دیگران می‌آید. وقتی باطن زندگی مان را با ظاهر زندگی دیگران مقایسه می‌کنیم، می‌توانیم به راحتی حسادت کنیم. در حالی که هر کسی مشکلات و مسائل خودش را دارد. اگر به این نتیجه برسیم که زندگی برای همه می‌تواند پیچیده و مشکل باشد، حس بهتری به مشکلات خودمان پیدا می‌کنیم و فشار کمتری را روی خودمان می‌آوریم.

افراد مثبت را دور خودتان جمع کنید

قبل از این که برای افسردگی خودتان به تراپیست مراجعه کنید، نگاهی به اطرافیانتان بیاندازید و ببینید چه قدر شما را پایین می‌آورند. داشتن دوستانی که به آدم حس خوب بدهند و کمک کنند به توانایی‌هایمان بیشتر اعتماد کنیم، باعث می‌شوند که اعتماد به نفس ما هر روز بالاتر برود. نگاه مثبت و زاویه دید آرامش بخش آنها، به ما کمک می‌کند که زندگی را دست بالا نگیریم و برای رشد خودمان کاری بکنیم.

نظریه ای هست که جیم ران آن را مطرح می کند و او می‌گوید هر کسی، برآیند پنج نفر اطرافش است. وقتی اطراف شما را افراد مثبت و با انگیزه پر کرده باشد، در نتیجه شما هم تبدیل به یکی از
آنها می‌شوید. احساس بدی که از اطرافیان می‌گیرید، می‌تواند بزرگترین دشمن شما باشد.

کسانی را دور خودتان نگه دارید که حس مثبتشان را با شما به اشتراک می‌گذارند و خوشبختی و موفقیت شما را آرزو دارند. نگرش مثبت آنها به ذهن و رفتارهای شما تزریق خواهد شد. کسی که می‌تواند همین تلاش‌های کوچک را ارزشمند بداند، می‌تواند همراه مناسبی برای شما باشد.

عقل سالم در بدن سالم

تمام فکر‌ها و ایده‌های را باید با استفاده از بدنمان انجام بدهیم. وقتی که به مرور توانایی بدنمان تحلیل می‌رود، اعتماد به نفسمان همراه با این کاهش توانایی پایین می‌آید. کاری که انجام دادنش تا دیروز برایمان ساده بود، به خاطر مشکلات جسمانی و سلامتی ممکن است دیگر ساده به نظر نیاید. دویدن برای کسی که پاهای ضعیفی دارد، می‌تواند باعث مصدومیت‌های سنگین بشود.

فعالیت بدنی منظم باعث می‌شود که تصویر بهتری نسبت به خودمان و توانایی‌هایمان داشته باشیم. در نتیجه فعالیت‌های روزانه مان را با قدرت و فکر بهتری انجام می‌دهیم. در کنار تمرین ورزشی، باید روی تغذیه و خوابمان هم دقت بیشتری داشته باشیم.

کم خوابی می‌تواند به مرور روی ذهن و عضلات ما تاثیر بگذارد. خواب با کیفیت یکی از نشانه‌های اعتماد به نفس است که با فعالیت بدنی، خواب سنگین تری خواهیم داشت.

با خودت مهربان باش

بعضی‌ها عادت دارند که همیشه به خودشان سخت می‌گیرند. اگر تا دیروز می‌توانستند دو کیلومتر بدوند، امروز می‌خواهند پنج کیلومتر بدوند. اگر تا دیروز موفقیت چندانی نداشته اند و چند باری شکست خورده اند، امروز می‌خواهند بدون شکست باشند. احساسات چالش برانگیز از همین بارهای اضافه ای که روی دوش خودمان می‌گذاریم به وجود می‌آید.

انسان با اعتماد به نفس می‌پذیرد که هیچ کامل نیست. در نتیجه فقط تصمیم می‌گیرد که فقط کمی بهتر از روز قبل یا روزهای قبل باشد. فشار زیادی روی شانه‌های خودش نمی‌گذارد و اجازه می‌دهد که هوای تازه به ذهنش برسد.

با خودت مهربان باش، طوری که بتوانید تا سال‌ها با خودتان زندگی کنید. بخش زیادی از انسانیت در دلسوزی، همدلی، همراهی و دیدن ضعف‌های خودمان خلاصه می‌شود. انتظارمان را از خودمان پایین بیاوریم تا اعتماد به نفس درونی مان، فرصت رشد و پیشرفت پیدا کند.

حذف جملات منفی

جمله‌ها و عبارت‌های نامناسب را از دایره واژگان خودتان حذف کنید. وقتی به خودتان می‌گویید که «چنین کاری را نمی‌توانم انجام بدهم» یا «آن قدر سخت است که فکرش را هم نمی‌توانم بکنم»، یا«حتی ارزش تلاش کردن ندارد» یعنی دارید با خودتان بد صحبت می‌کنید. قبل از این که با چالشی روبرو شوید، آن را قضاوت نکنید. بهتر نیست اول یک امتحانی بکنید و بعد در موردش ارزش گذاری کنید.

چنین جمله‌هایی حس عدم ارزشمندی را به شما منتقل می‌کند. در نتیجه به مرور قدرت درونی خودتان را کم می‌کنید، تا این که حتی اگر توانایی انجامش را داشته باشید، پا پیش نمی‌گذارید. بدبینی، بدگویی و پیش داوری، می‌تواند نهادینه بشود و به جایی برسد که قدرت انجام همین کاری را از دست بدهید که الان انجام می‌دهید.

اضافه کردن جملات مثبت

به جای این که سختی و چالشی بودن مسائل را ببینید، می‌توانید با خودتان طور دیگری صحبت کنید. مثلاً به جای «من نمی‌توانم» می‌شود گفتم «الان نمی‌توانم و بعداً حتماً می‌توانم». چنین جمله ای شاید چندان کمک کننده نباشد، اما انگیزه رشد و پیشرفت را در شما زنده می‌کند و در مقابل دیگر حس بدی از این که الان نمی‌توانید آن کار را انجام بدهید، نخواهید داشت.

جمله بهتر این است که بگوییم «می توانم انجامش بدهم، فقط کمی تلاش بیشتر نیاز دارم.». این جمله، خودش بمب انرژی است که شما را به سمت تلاش و خودشکوفایی می‌برد.

روبرو شدن با ترس‌ها

با استفاده از جمله‌های بالا، به راحتی می‌توانید با ترس‌هایتان روبرو شوید. هر ترسی که باعث شده کارها را به تاخیر بیاندازید، می‌تواند شما را فلج کند. در نتیجه برای بالا بردن اعتماد به نفس، ترس‌هایتان را بشناسید و یکی یکی با آنها روبرو شوید.

روبرو شدن با ترس‌ها باعث می‌شود که خجالت را کنار بگذاریم و حداقل یک بار هم که شده امتحان کنیم. شک و تردید را نسبت به خودمان کم کنیم و به باور مثبت به خودمان نزدیک بشویم. نزدیک شدن به ترس‌ها و روبرو شدن با واقعیت‌هایی که تا همین امروز جلوی ما را گرفته، باعث می‌شود که حرکت رو به جلوی ما شروع شود.

چالش‌ها و ترس‌هایی که سعی می‌کنیم آنها را نبینیم، همان موانعی هستند که ما را در وضعیت فعلی زندگی مان نگه داشته اند. سد‌های محکمی که خودمان جلوی پایمان گذاشته ایم و حاضر نیستیم آن‌ها را برداریم. ترس‌های ما چنین مشکلی ایجاد کرده اند و تا زمانی که سر جایشان باشند، هیچ فعالیتی جواب نخواهد داد.

فقط با تلاش ممکن است

در مورد اعتماد به نفس، تلاش تنها چیزی است که اهمیت دارد. با نشستن روبروی شکست‌ها و حسادت به آدم‌های موفق، اتفاق جدیدی نمی‌افتد. اعتماد به نفس فقط با شروع کردن به تلاش بالا می‌رود. حتی اگر کاری که می‌کنیم خیلی معمولی و ساده باشد، به مرور پیشرفت می‌کند و باعث می‌شود که برای رسیدن به نقطه بالاتری از اعتماد به نفس، تکانی به خودمان بدهیم.

مهم نیست که الان در سطح خیلی پایینی هستیم، کارهایمان روی همدیگر تل انبار شده و اراده کافی برای تمام کردنشان نداریم. سفر هزار کیلومتری با اولین قدم شروع می‌شود. همین الان کاری برایش انجام بده، با ترس‌هایت روبرو شو و حداقل یک بار امتحان کن.

برای رشد و پیشرفت، باید کاری کرد. کسی که هر روز برای بهبود اعتماد به نفس و باور به خودش کار می‌کند، بالاخره موفق می‌شود. اما اگر فقط خودمان را درگیر مقایسه و حسادت و منفی بافی نماییم، اتفاقی نخواهد افتاد.​